Jazz, Funk & Blues
Deze muziekgenres verdienen imo wel hun eigen draadje. En ik ben benieuwd of er meerdere mensen op dit forum rond wandelen die dit luisteren.
Of deze draad echt levensvatbaar is weet ik niet. Het zijn nou niet echt stijlen die iedereen luistert. Maargoed we zullen zien.
Anyway als er mensen zijn die dit luisteren Post hier jou favoriete artiesten (met onderbouwing en eventuele vergelijking met andere artiesten ) en praat over deze geweldige genres
Wat houden deze muziekstijlen in?
- Jazz
Jazz kan gezien worden als een muziekstijl die ontstaan is in New Orleans uit een kruisbestuiving van folk, blues, negrospiritual, ragtime, en klassieke muziek.
Geschiedenis van de jazz:
De geschiedenis van wat wij nu ‘jazz’ noemen gaat echter verder terug dan de zojuist genoemde muziekstijlen. De belangrijkste bron voor de jazz ligt naar alle waarschijnlijkheid in Afrika. De Afrikaanse mensen die als slaven naar Amerika gebracht werden, brachten hun traditionele — sterk ritmische — muziek mee.
Op hun route naar de Verenigde Staten werden veel slaven allereerst naar de West-Indische eilanden gebracht, met name naar Hispaniola (Haïti en de Dominicaanse Republiek); na een tijdje werden velen van hen verkocht in New Orleans. Zij namen hun religieuze en muzikale erfenis met zich mee. De slaven uit Santo Domingo (de hoofdstad van de Dominicaanse Republiek, gesticht door de broer van Christopher Columbus) zetten hun oude voodoo = een religie + hoodoo = magie-aanbiddingpraktijken ongewijzigd voort in New Orleans.
Doordat deze Afrikaanse muziek en danstradities werden blootgesteld aan het publiek vond er een wederzijdse beïnvloeding plaats met de Europese muziektraditie. De unieke ritmische nadruk van deze dansen plus vele andere ingrediënten kwamen samen om een muzieksoort op te leveren die bekend werd als Jazz. Deskundigen zijn het erover eens dat werklieden van de katoenvelden, blues van stad en platteland, banjostijlen van variétéshows, gesyncopeerde brass bands (fanfarekorpsen) en ragtime (gesyncopeerde dansmuziek) alle een belangrijke rol speelden bij het ontstaan van jazz. Zelfs Voodoo en Hoodoo heeft de Jazz beïnvloed. “De syncopering (accentverschuiving) als primair ingrediënt van de jazz, ontwikkelde zich als een ritmische aanpassing van de Afrikanen. De syncope was het meest voor de hand liggende en beste substituut voor de gecompliceerde polyritmiek (de simultane combinatie van contrasterende ritmes in een muzikale compositie) die intergraal onderdeel uitmaken van hun muzikale erfenis. Het is deze syncope die muziek doet “ swingen”. Jazz, de voorloper van de moderne rock and roll bekleedt een zeer interessante rol in de geschiedenis. De naam Jazz komt van het niet meer bestaande woord “Jass” waarmee de seksuele daad op een platvloerse manier werd aangeduid. Voor de heiden was jazz een symptoom van de glorieuze bevrijding van de knellende banden van de moraal. Het ontstond in de sloppenwijken en werd voornamelijk ontwikkeld voor gebruik in bordelen; het ene bordeel probeerde het andere af te troeven met de beste jazz band. Uiteindelijk ontwikkelde de jazz zich tot wat we vandaag kennen als rock and roll. Al met al heeft de rockmuziek niets van haar erfenis verloren op haar lange weg van Babylon, via Egypte en Afrika, naar Amerika en de rest van de wereld; het is alleen maar in verschillende jasjes gestoken, met inbegrip van de ritmes en kwaliteiten die hun oorsprong vinden in satansverering, rebellie en immoraliteit.
Die muziek was gebaseerd op een vijftonige toonladder. Een vijftonige (pentatonische) toonladder in de toonsoort C bestaat uit de noten c–d–e–g–a. De Afrikaanse muziek had een sterke pentatonische traditie. Dat wil overigens niet zeggen dat pentatonische muziek elders (in Europa, Amerika) niet bekend was.
De op de plantages werkende slaven ontwikkelden een zangstijl die als de oorsprong van wat nu "blues" heet aangeduid kan worden. Aan de vijftonige toonladder werden twee noten toegevoegd, in het voorbeeld voor de toonsoort C de es en de bes, die later als de ‘blue notes’ zouden worden aangeduid. Deze ‘blue notes’ spelen een belangrijke rol in de klankkleur van wat wij nu blues noemen.
Muzikanten in kroegen en bordelen (vaak overigens ook Afrikanen) werden geïnspireerd door de ‘plantagezang’ en de Ragtime ontstond, waarbij andere inspiratiebronnen (inclusief de klassieke Europese muziek) tevens een rol speelden.
In die begintijd bestond een jazz band uit de volgende instumenten: trompet, trombone, klarinet, piano, banjo, contrabas en slagwerk. Dit is — in hoofdzaak — de standaard bezetting gebleven van een oude stijl jazz band. De banjo werd later ook wel door de (elektrische) gitaar vervangen en vooral in de beginperiode was er vaker een tuba of sousafoon dan een contrabas aanwezig.
Vaak wordt als moment waarop wat wij nu jazz noemen begon, de oprichting van het eerste blanke jazzorkest, de Original Dixieland Jass Band (let op de spelling met “ss” in plaats van “zz”) in 1917 genomen.
Dit is ongetwijfeld niet correct, want eerder dan dit blanke orkest waren er al uit Afro-Amerikaanse bestaande orkesten actief in New Orleans. Genoemd kunnen worden de orkesten van Edward “King” Oliver, met daarin Louis Armstrong, die zelf ook diverse orkesten oprichtte en leidde, en Bunk Johnson.
Later gingen weer anderen hierop door, zoals "Jelly Roll" Morton, die zichzelf — blijkens zijn visitekaartje — de uitvinder van de jazz noemde, maar die eigenlijk meer door de in middels vrijwel verdwenen ragtime geïnspireerd werd. Nog weer later kunnen daar namen als Sidney Bechet en Sidney De Paris aan toegevoegd worden.
Men zou kunnen zeggen dat de jazz zich langs twee sporen parallel ontwikkelde: een ‘blank’ spoor en een ‘zwart’ spoor. De vroege jazz stijlen worden New Orleans (de ‘zwarte’ tak) en Dixieland (de ‘blanke’ tak) genoemd. We spreken hier over de twintiger jaren van de twintigste eeuw. Deze vroege stijlen van de jazz ontwikkelden zich in de dertiger en veertiger jaren van de twintigste eeuw naar muziek voor grotere orkesten. Deze variant wordt swing genoemd en werd gespeeld door ‘big bands’ van 10-20 musici. De grootste namen in de zwarte lijn in deze tijd was Edward ‘Duke’ Ellington (Duke Ellington) en Willam ‘Count’ Basie (Count Basie), en in de blanke lijn werd Benny Goodman een van de bekendste orkestleiders uit de swing periode.
Inmiddels was jazz gemeengoed van het Amerikaanse en Europese publiek geworden en was deze muziek immens populair. De zwarte en blanke lijnen waren samengekomen in die zin, dat de meest orkesten zowel zwarte als blanke musici bevatten.
Tot na de Tweede Wereldoorlog vierde de swing hoogtij. In de vijftiger jaren van de twintigste eeuw kan men twee richtingen onderscheiden. In de eerste plaats keerde de Dixieland terug en wordt er in deze tijd wel gesproken van een “Dixieland Revival”. Oude musici werden weer actief, en daarnaast ontstond er een nieuwe generatie jazzmusici.
De jazz werd nu niet meer voornamelijk in en rond New Orleans gespeeld, maar door geheel Amerika en overigens ook in Europa. In New Orleans bleven musici als Wilbur De Paris en Sharkey Bonano actief.
In Chicago zette onder meer Eddie Condon (die zijn werkterrein later naar New York verplaatste) een nieuwe stroming in gang.
Aan de Amerikaanse westkust ontwikkelde zich een stijl die wat meer teruggreep naar de Ragtime en die ook wel Frisco jazz genoemd wordt. Een paar namen die deze ontwikkeling in gang hebben gezet zijn Turk Murphy, Bob Scobey (met de onvergetelijke banjoist-zanger Clancey Hayes in zijn orkest) en het orkest van Disney-medewerkers The Firehouse Five Plus Two.
In Nederland werd op 5 mei 1945 de Dutch Swing College Band opgericht. Later volgden onder meer de Down Town Jazz band en de Dixieland Pipers.
De tweede richting die de jazz opging in de jaren vijftig van de twintigste eeuw was de Bebop. Musici als Dizzy Gillespie, John Coltrane en Charles Mingus vonden de ‘oude stijl’ te eenvoudig en zochten naar modernere vormen. Deze stijl zou Bebop genoemd worden (vermoedelijk genoemd naar de haardracht van Dizzy Gillespie) en kenmerkte zich door een opzwepend karakter. Een verdere grote naam uit deze periode is die van de Jazz Messengers onder leiding van Art Blakey.
Kort daarop ontstond — als reactie op de opzwepende Bebop — de Cool Jazz, waarvan Miles Davis een van de belangrijkste en bekendste vertolkers was. Ook de muziek van Dave Brubeck kan tot deze stijl gerekend worden. Verdere grote namen die in verband te brengen zijn met de ‘cool jazz’: Chet Baker, The Modern Jazz Quartet en in Nederland de zangeressen Ann Burton en Rita Reys.
De jazzmuziek mengde zich vanaf de zestiger jaren van de twintigste eeuw langzamerhand met populaire muziek en de pure jazzmuziek verdween vrijwel geheel. Dat wil niet zeggen dat zich niet weer nieuwe en interessante stijlen van jazz kunnen gaan ontwikkelen.
Sedertdien zijn er nog maar weinig musici geweest die op de oude stijlen (New Orleans en Dixieland) voortborduurden. Wel is er een levendige scene van (veelal amateur)musici en liefhebbers die samen oude-stijl jazz muziek maken en beluisteren. Wat nu (aan het begin van de eenentwintigste eeuw) “jazz” genoemd wordt heeft weinig meer met de jazz uit de vorige eeuw te maken.
Wat nu — in de eenentwintigste eeuw en in de laatste decennia van de twintigste eeuw — nog op evenementen als het North Sea Jazz Festival gespeeld wordt kan voor een groot deel onder de popmuziek gerangschikt worden, zei het dat de complexiteit in harmoniën en ritmes zich moeilijk verdraagt met de meer heldere en doorzichtige harmoniën van de pop. De wederzijdse beïnvloeding is echter steeds groter.
Kenmerkend aan jazz (vooral de modernere varianten) is het hernieuwd gebruik van allerlei kerktoonladders en gebruik van complexe akkoorden; vrijwel ieder moment wordt met septiem, none, undeciem, tredeciem geharmoniseerd. ‘Kale’ akkoorden zijn een hoge uitzondering. Ook wordt in Jazz veel meer geïmproviseerd dan in de meeste andere muziekstijlen.
Jazzinstrumenten
Banjo – Contrabas – Cornet – Drumstel – Elektrische gitaar – Hammondorgel – Klarinet – Piano – Saxofoon – Trombone – Trompet – Vibrafoon – Viool
Beroemde jazzmuzikanten
Mose Allison –Louis Armstrong –Chris Barber – Chet Baker – Count Basie – Bix Beiderbecke – Anthony Braxton – Dave Brubeck – Philip Catherine – Ray Charles – John Coltrane – Eddie Condon – Chick Corea – Miles Davis – Paul Desmond – Jimmy Dorsey – Tommy Dorsey – Roy Eldridge – Duke Ellington – Bill Evans – Gil Evans – Errol Garner – Stan Getz – Dizzy Gillespie – Benny Goodman – Stéphane Grappelli – Bobby Hacket – Charlie Haden – Lionel Hampton – Herbie Hancock – Coleman Hawkins – Clancy Hayes – Abdullah Ibrahim – Pim Jacobs – Ahmad Jamal – John McLaughlin – Glenn Miller – Charles Mingus – Thelonious Monk – Jelly Roll Morton – Charlie Parker – Jaco Pastorius – Oscar Peterson – Bud Powell – Sun Ra – Django Reinhardt – Sonny Rollins – Bob Scobey – George Shearing – Wayne Shorter – Jack Teagarden – Toots Thielemans – Ben Webster – Rudi Wilfer – Teddy Wilson– Joe Zawinul Jamie Cullum Amy Winehouse
Jazzstijlen
Acid Jazz – Big band – Bebop – Chicago jazz – Cool Jazz – Dixieland – Free Jazz – Fusion – Hard Bop – Latin Jazz – Neo-bop – New Orleans jazz – Post-bop – Swing – Zigeunerjazz – Souljazz – West coast
Beroemde jazzvocalisten
Louis Armstrong – Chet Baker – Ann Burton; Betty Carter – Nat King Cole – Natalie Cole – Jamie Cullum – Kurt Elling – Rachelle Ferrell – Ella Fitzgerald – Maria Harp – Billie Holiday – Denise Jannah – Norah Jones – Diana Krall – Peggy Lee – Katie Melua – Sonja Pelgrims – Dianne Reeves – Rita Reys – Sade – Nina Simone – Joss Stone – Mel Tormé – Sarah Vaughan – Sophia Wezer – Joe Williams
AMF Jazzband – Dixieland Pipers – Dokter, Jazz and Co. –Down ToĶwn Jazz Band – Dutch Swing College Band – Harbour Jazzband– Millers – Ramblers – Reunion Jazz Band – Skymasters – Ted Easton's Jazz band
Jazzcomponisten
Anthony Braxton – Miles Davis – Duke Ellington – Gil Evans – Thelonious Monk – Billy Strayhorn – Donald de Groen.
Beroemde hedendaagse jazzensembles
Advanced Warning Nl. – Brussels Jazz Orchestra – Carla Bley Bigband (USA) – Dave Holland Bigband (USA) – New Concert Bigband (Ned.) – New Cool Collective (Ned.) – Tetzepi – Vienna Art Ensemble (Oos.) – Mathew Herbert Bigband (UK) – Jaga Jazzist (No.) – ICP Orchestra – Metropole Orkest – Skalbeaggar - Jazz Orchestra of the Concertgebouw (JOC)(NED)
Bekende jazznummers
Autumn Leaves – Blue Rondo à la Turk – Body and Soul – Hello Dolly – Ice Cream – Moonlight Serenade – A Night in Tunisia – 'Round Midnight – Splanky – So What – Take Five – Take the ‘A’ Train – When the Saints Go Marching In
- Funk
Funk is een muziekstroming afkomstig uit Noord-Amerika, die voornamelijk ontwikkeld werd door een groep muzikanten rondom James Brown. Funkmuziek leunt sterk op percussie, baslijnen, slaggitaren en blaasinstrumenten.
- Blues
Blues is een muziekstijl die ongeveer tussen 1860 en 1900 is ontstaan en zijn oorsprong vindt in de muziek die slaven (uit Afrika afkomstige negers) in het Zuiden van de Verenigde Staten - o.a. in de Mississippidelta, tussen Memphis en New Orleans) - maakten. De voornaamste muzikale bronnen die tot het ontstaan van de blues hebben bijgedragen zijn de religieuze liederen (gospels, spirituals), de worksongs en de fieldhollers. Een typische variant van de blues is de cajunmuziek. Muziek maken met elkaar of alleen, met of zonder instrumenten, was voor hen vaak de enige manier om hun lijden uit te drukken en te verzachten. Omdat deze muziek een melancholische toon en inhoud had, werd ze 'blues' genoemd.
Soms gebruikten de zangers 'scheldwoorden' die de bewakers niet kenden. Ze spraken bijvoorbeeld af dat 'hark' in hun liedje als 'zot' bedoeld werd. Zo konden ze de bewakers uitschelden zonder dat dezen het merkten. Ze maakten zelf instrumenten en 's avonds zongen ze uit volle borst over de miserie die ze hadden.
De aanduiding 'blue' voor rouw is afkomstig uit de zeilscheepvaart. Als een schip haar kapitein of een andere officier tijdens de reis verloor, voerde ze voor de rest van de reis een blauwe vlag en werd een blauwe band rond het hele schip geschilderd alvorens de thuishaven binnen te lopen.
Toen vele zwarten rond de Eerste Wereldoorlog vanuit het Zuiden naar de steden in het Noorden (o.a. Chicago en Detroit) trokken, kreeg de blues een meer 'stedelijk' geluid, voornamelijk gekenmerkt door het gebruik van elektrisch versterkte instrumenten. Deze meer up-tempo variant van de blues zou later de weg bereiden voor rhythm and blues en rock 'n' roll. Deze laatste zouden de blues enigszins naar de achtergrond dringen, maar in de jaren '60 en '70 leefde het genre op doordat Britse (blanke) rockmuzikanten als de Rolling Stones en Led Zeppelin opnieuw blues gingen spelen.
Alle stijlen van de jazz zijn sterk door de blues beïnvloed, van New Orleans Jazz tot en met cool jazz.
Bron: Wikipedia
Wat zijn enkele bekende artiesten?
Er zijn in het stuk over de geschiedenis van de jazz al wat namen naar voren gekomen, maar hier nog eens wat artiesten op een rij:
- Miles Davis
- John Coltrane
- Louis Armstrong
- Dexter Gordon
- David Axelrod
- Ahmad Jamal
- Brooklyn Funk Essentials
- James Brown
- Herbie Hancock
- George Clinton
- Bootsy Collins
- Cannonball Adderley
Dit is echter een miniem klein deel van het totale aanbod. Zelfs veel grote namen staan hier nog niet tussen, maar het zijn er teveel om op te noemen. Maar daar is juist deze thread voor, om nieuwe namen te ontdekken of over de bekende namen te kletsen!
Voorbeelden van de verschillende stijlen
[*]Jazz
Miles Davis Quintet - Round Midnight
Miles Davis - Blue in Green (de officiele Modder-Eter nr 1 song)
John Coltrane - Impressions
Dexter Gordon - Blue Bossa (een van de officiele Modder-Eter favoriete jazzartiesten)
Gonzalo Rubalcaba (een wat recenter voorbeeld van jazz)
[yt]htdZe1p2Cq8[/yt]
Voorbeeld van eigen bodem
[*]Funk
Bootsy Collins - Stretchin' Out (Puur voorbeeld van funk)
James Brown
Brooklyn Funk Essentials
[*]Blues
BB King
John Lee Hooker - Boom Boom
[*]Uncategorized(Fusion)
David Axelrod - Holy Thursday
David McCallum/David Axelrod - The Edge
David Axelrod - Merlin's Prophecy
Zoals jullie in veel van de voorbeelden wel kunnen horen hebben de stijlen veel met elkaar gemeen, maar toch ook allemaal hun eigen sound. Dit is ook het mooie aan deze genre's, aangezien er toch zoveel vrijheid zit in de manier waarin een artiest zijn gevoelens wil uitdrukken.
|