Dat was voor de discussie niet relevant, de stelling was dat ondernemers geholpen moeten worden, niet dat ondernemingen gered moeten worden. (Ik snap wel dat de politieke belangen daarnaar kijken, maar hier ging het niet om dat totaal.) Ik snap ook dat je het noemt, maar het roept ook andere vragen op die problemen van kapitalisme onderstrepen. Want nu blijft die fabriek voetballen maken waarvoor geen kopers zijn. Energie en grondstoffen worden verspild, en wanneer de crisis over is, is er een overvloed aan voetballen op de markt. Gesubsidieerd door de overheid. Voor wat? Zijn er ineens zo veel voetballen nodig? Nee. Resources verspild.
Wat doet dat ertoe? Je doet alsof marktwerking een gegeven is die in een gezonde gemeenschap een voorspelbare kan afleggen, maar dat is niet. Bijvoorbeeld in ons voorbeeld zal de fabrikant zijn concurrentiepositie verbeteren door te besparen op loonkosten. De productie gaat naar Turkije en daar wordt het werk gedaan door goedkope kinderen. Marktwerking is niet een of andere natuurkundige wetmatigheid met als enige variabelen vraag en aanbod. Punt blijft dat de relatie van de eigenaar tot kapitaal - en wat ermee wordt geproduceerd - totaal verschilt van die van de arbeider. Ik vind dat in een maatschappij die ondernemers hun voordelige positie in dezen gunt - want hoera voor kapitalisme en zij nemen het risico - het uit den boze dat ondernemers worden gered om de reden dat dat risico nu even zo vervelend is. Wanneer de fabrikant naar Turkije vertrekt, worden de arbeiders ook niet gered, die worden met een schraal vangnet half overeind gehouden.
Dat was voor de discussie niet relevant, de stelling was dat ondernemers geholpen moeten worden, niet dat ondernemingen gered moeten worden. Een economie die bij iedere crisis banken, het mkb of de zzp'ers moet redden is een falende economie. En juist degenen met invloed, met grotere verantwoordelijk voor een gezonde economie dan de arbeider, die profiteren van het inherent falende kapitalisme, worden bij zo'n crisis gepamperd, terwijl de arbeider werkloosheidswet en daarna dwangarbeid (bijstand) wacht.
Bourgeoisie is accuraat. De ongelijkheid die jij benoemt erken ik zonder meer, maar in de context van deze discussie was dat niet mijn punt. (Al is de relatie tot arbeid wel fundamenteel voor mijn analyse.) In het onderhavige geval, ik heb het geprobeerd te benaderen vanuit huidige maatschappelijke context, is het probleem eerder onrechtvaardigheid (inderdaad voortkomend uit ongelijkheid).
Ik hoop dat de schade zo veel mogelijk beperkt blijft. Ik denk niet dat een natuurramp de mensheid meer in balans kan brengen (in hun relatie tot kapitaal). Ik ben wel voor een wereld waarin alles "free" is (vrij, maar ook gratis). Maar ik denk dat die enkel met revolutionaire middelen te bereiken is, over verschillende generaties. Misschien dat de klimaatramp een en ander kan bespoedigen (maar ook bemoeilijken), al geldt ook hier dat ik liever had dat heel die problematiek fake news was.
Snap ik, maar daar ging het nu niet om. En volgens mij doet het niks af aan mijn opmerkingen. Als we ons zorgen maken om de arbeiders, zijn er ook andere mogelijkheden dan dit soort steun bieden. Leer ze bijvoorbeeld hun werk te organiseren, zodat ze bij het faillissement Voetbal b.v. overnemen en er een werkerscoöperatief van maken. Ik noem maar wat.
Laatst bewerkt: 18 mrt 2020
