Een aantal algemeen belangrijke zaken op sociaal gebied op een basischool (er zijn er veel meer te bedenken)
Allereerst is de leerkracht rolmodel, geeft het goede voorbeeld in omgansgnormen. Nu zal een puber dit niks meer zeggen maar bij jongere kinderen is dit goede voorbeeld het belangrijkste dat er is. Wat de leerkracht niet accepteerd en als de grens beschouwd zien kinderen ook als de grens. De leerkracht bepaalt de norm en kinderen nemen dit over. Als ik een bepaalde gedraging corrigeer dan nemen kinderen dat vrijwel altijd over na verloop van tijd en ze corrigeren elkaar!
Vanaf de kleutergroep komen normen en waarden constant aan de orde. Daar leren kinderen elkaar al te helpen, de waarde van het helpen van elkaar, het gebruik van beleefdheidvormen, elkaar met respect behandelen en ga zo maar door. Dit loopt als een rode draad door het onderwijs.
De klas is een sociale situatie waar regels gelden. Houdt iemand zich niet aan de regels dan heeft dat altijd gevolgen. Mede door het ontwikkelen van sociale relaties binnen een groep, waarbij samenwerken, mensen in hun waarde laten van wezenlijk belang zijn leert een kind zich sociaal op te stellen, iets wat bij de opvoeders thuis nogal eens misgaat. Ook voorkomt het schoolgaan sociaal isolement en sociale onaangepastheid.
Er wordt op scholen gericht gewerkt aan sociaal emotionele ontwikkeling. Empathische vermogens proberen we te vergroten door gericht bezig te zijn met voor kinderen zinvolle situaties en onderwerpen zoals pesten in de klas.
Een goede school richt zich op verantwoordelijkheidsbesef van de kinderen. Kinderen, ouders en leerkrachten zijn samen veranwoordelijk voor de sfeer op school.
Concreet over deze situatie
In de hier besproken situatie kom je er met een klassengesprek niet vanaf. In de betreffende klas zou het lesprogramma voor een groot deel gericht moeten worden op sociaal emotionele ontwikkeling met als doel verandering van het gedrag. In ieder geval moet je als leerkracht voor de betreffende kinderen een apart programma opstellen. Omdat dit waarschijnlijk een fundamenteel probleem is komt sociaal emotionele ontwikkeling meer op de voorgrond (terwijl het normaal iets is dat onopvallend maar wel altijd aanwezig is in de hogere groepen).
Bij dergelijke gedragingen zou ik de kinderen eerst hun eigen gedrag laten beschrijven (en opschrijven). Vervolgens zou ik ze zich in laten leven in het gevoel van de andere kinderen. Direct een waarom vraag stellen is voor deze leeftijd erg lastig. Bij verschillende kinderen hoort een andere aanpak, ze moeten eigenlijk zelf tot inzicht komen dat ze iets doen dat verkeerd is.
Je zal dus als leerkracht in de klas sociaal psychologische methoden moeten toepassen om ander gewenst gedrag aan te leren. Naast een intellectuele benadering pas je veelal ook een pavlov methode toe, goed gedrag wordt beloond en slecht gedrag wordt bestraft. Daarbij is straf niet een stapel strafregels schrijven maar bijvoorbeeld afkeuring van klasgenoten of de meester (deze bepaald veelal de mening die kinderen hebben over bepaald gedrag).
Ik moet nodig gaan slapen dus ik maak een eind aan mijn verhaal. _0/
Een goede leerkracht heeft voldoende bagage in huis om aan deze zaken te werken en de kinderen vooruit te helpen. De harde werkelijkheid is echter dat sommige leerkrachten het gewoon ontwijken en claimen dat alles bij de ouders ligt.
Laatst bewerkt door een moderator: 18 jun 2004